Na de Tweede-Kamerverkiezingen van 2012 bleek een lastig resultaat op de borden te staan. Vanzelfsprekende coalities hadden geen meerderheden gekregen. Een kabinet formeren met vier of vijf partijen was theoretisch mogelijk, maar is van nature niet erg stabiel.

Verkiezingen

Op 12 september 2012 vonden verkiezingen plaats voor de Tweede Kamer. De uitslag was, niet heel verrassend, op zijn zachtst gezegd ‘moeilijk’. De uit de peilingen reeds opdoemende versnippering van het politieke landschap werd in de verkiezingsuitslag bevestigd.

Samenstelling Tweede Kamer

Na de verkiezingen was de samenstelling van de Tweede Kamer als volgt:

Partij	Procent van de stemmen	Aantal zetels
VVD	26,58	41
PvdA	24,84	38
PVV	10,08	15
CDA	8,51	13
SP	9,65	15
D66	8,03	12
GroenLinks	2,33	4
ChristenUnie	3,13	5
SGP	2.09	3
Partij voor de Dieren (PvdD)	1,93	2
50Plus	1,88	2

 

Werkzame coalitie

Het maken van werkbare combinaties bleek uitermate ingewikkeld. Eigenlijk de enige ‘eenvoudige’ combinatie was een kabinet formeren van VVD en PvdA. Getalsmatig misschien eenvoudig, het leverde een meerderheid op in de Tweede Kamer, maar gezien de politieke standpunten minder voor de hand liggend.

Formatie

Toch werd besloten onderhandelingen tussen VVD en PvdA te beginnen. Beide partijen toonden de wil er iets van te willen maken, en gingen voortvarend van start. De onderhandelingen werden na 54 afgesloten met een regeerakkoord, voor Nederlandse begrippen een snel proces. Het kabinet Rutte-II werd op 5 november 2012 beëdigd. Ook uniek voor Nederlandse begrippen: het was de eerste keer dat de beëdiging door koningin Beatrix rechtstreeks op televisie werd uitgezonden.

 

Samenstelling kabinet Rutte – II

Ministerie	Naam	Partij
Minister-president, minister van Algemene Zaken (AZ)	Mark Rutte	VVD
Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties	Ronald Plasterk	PvdA
Minister van Buitenlandse Zaken (BuZa)	Frans Timmermans	PvdA
Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking	Lilianne Ploumen	PvdA
Minister van Defensie (Def.)	Jeanini Hennis-Plasschaert	VVD
Minister van Economische Zaken (EZ)	Henk Kamp	VVD
Minister van Financiën (Fin.)	Jeroen Dijsselbloem	PvdA
Minister van Infrastructuur en Milieu (I&M)	Melanie Schultz van Haegen	VVD
Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OC&W)	Jet Bussemaker	PvdA
Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW)	Lodewijk Asscher	PvdA
Minister van Veiligheid en Justitie (V&J)	Ivo Opstelten	VVD
Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)	Edith Schippers	VVD
Minister voor Wonen en Rijksdienst	Stef Blok	VVD

 

Staatssecretariaat	Naam	Partij
Staatssecretaris van Economische Zaken (EZ). Mag in het buitenland de titel voeren van minister voor Landbouw	Sharon Dijksma *)	PvdA
Staatssecretaris van Financiën. Heeft binnen de Eurogroep ook de bevoegdheden van de Minister van Financiën	Eric Wiebes **)	VVD
Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu (I&M). Mag in het buitenland de titel voeren van minister voor Milieu	Wilma Mansveld	PvdA
Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OC&W)	Sander Dekker	VVD
Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW)	Jetta Klijnsma	PvdA
Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie (V&J). Mag in het buitenland de titel voeren van minister van Integratie	Fred Teeven	VVD
Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS)	Martin van Rijn	PvdA

*) Aanvankelijk was Co Verdaas (PvdA) aangesteld, die op 6 december 2012 moest terugtreden.

**) Aanvankelijk was dit Frans Weekers (VVD), die aftrad op 30 januari 2014

Coalitieproblemen

Na verkiezingen voor Provinciale Staten werd ook de zetelverdeling in de Eerste Kamer herzien. Hier bleek de coalitie van VVD en PvdA geen meerderheid meer te halen. Om zeker te zijn dat voorstellen die in de Tweede Kamer waren goedgekeurd ook ongeschonden door de Eerste Kamer zouden komen, dienden voorstellen meer met de wensen van andere partijen rekening te houden.