Aan ziek worden hebben we een hekel. Gezond blijven, gezond worden, en zo lang mogelijk een fit en vitaal leven lijden, dat willen we. Om dat voor elkaar te krijgen is er veel onderzoek nodig. In dat onderzoek wordt gezocht naar de beste behandelmethode, de efficiëntste medicatie. In de laatste fase van dat onderzoek komen ook mensen in beeld om behandelingen en medicatie op uit te testen. Hoe word je medisch proefpersoon?
Mogelijkheden op medisch gebied
De laatste decennia zijn de mogelijkheden om over onze gezondheid te waken enorm toegenomen. Er zijn nieuwe en minder belastende behandelmethoden voor diverse aandoeningen en ingrepen. Medicijnen zijn krachtiger en doelgerichter. En dat vinden we prettig. Hoewel we gezondheid heel belangrijk vinden willen we niet hoeven lijden onder het streven naar optimaal fysiek welbevinden. Het is dus logisch dat er veel aandacht is voor onderzoek en ontwikkeling van nog betere medicatie, nog betere, snellere behandelmethoden, waarvan we fysiek ook het minste hinder ondervinden.
De menselijke factor
Hoewel er veel in laboratoria kan worden uitgezocht en hoewel geavanceerde software veel nuttige simulaties kan doen om tot een bepaalde hoeveelheid informatie te komen, blijft er toch één belangrijke factor over: de menselijke factor. In onderzoek naar geestelijke gezondheid, gezonde voeding of het effect van een bepaalde leefomgeving staat de menselijke factor aan de basis van het onderzoek. Door metingen vooraf, tijdens en na een bepaalde proefperiode kan een onderzoeker bepalen wat het effect is geweest van een bepaalde omgeving of behandelmethode. Als het om medicatie gaat tegen een bepaalde aandoening dan is de menselijke factor juist het eindpunt van het onderzoek.
Gezondheid en medicatie-onderzoek
Het is logisch dat bij het onderzoek naar nieuwe medicijnen pas in de laatste fase ook menselijke proefpersonen worden betrokken. Computersimulaties, laboratoriumonderzoek en uiteindelijk ook medicijntesten op dieren zijn dan achter de rug. Uit alle vooronderzoeken moet duidelijk zijn gebleken dat het nieuwe medicijn op de eerste plaats veilig kan worden ingenomen, zonder rampzalige gevolgen. In de tweede plaats moet het nieuwe medicijn natuurlijk ook effectief zijn. Alle onderzoeken moeten zeer zorgvuldig gebeuren. Er moet niet alleen worden gekeken naar de effectiviteit van medicijnen, maar ook of er onvoorziene bijeffecten optreden en hoe daar dan het beste mee kan worden omgegaan. Zorgvuldigheid kost tijd, het kan wel een jaar of tien duren voor een nieuw medicijn veilig is en door de gezondheidsinstanties wordt toegelaten tot de markt. En pas daarna komt een nieuw medicijn beschikbaar voor de patiënt. Dat geldt overigens ook voor het uittesten van medische apparatuur.
Proefpersonen
De laatste fase van het onderzoek naar medicijnen betreft dus menselijke proefpersonen. Logisch dat deze verstrekt worden aan personen met een aandoening waartegen het medicijn werkzaam moet zijn, uiteraard op vrijwillige basis en na gedegen screening. Om de algehele effecten te meten wordt zo’n nieuw medicijn ook verstrekt aan gezonde personen. Zo wordt eerder duidelijk of er neveneffecten zijn. Voor het uittesten van medicijnen zijn dus proefpersonen nodig. Wie goed gezond is en bereid is om toch een beetje risico te lopen kan zich aanmelden op www.proefpersonen.nl om als proefpersoon aan de slag te gaan.
Aanmelden voor een onderzoek
Niet iedereen kan zich voor alle soorten behandelmethoden, medicaties of andere onderzoeken aanmelden. De onderzoeker heeft een bepaalde doelgroep voor ogen en daar moet je uiteraard in passen. Dat betekent dat er eisen gesteld kunnen worden zoals:
-
Man of vrouw
-
Tussen bepaalde leeftijden
-
Mensen die roken – of juist niet
-
Mensen met gezonde levensstijl
-
Mensen met een bepaald gewicht
-
Mensen die bepaalde voedingsmiddelen gebruiken – of juist niet
-
En dergelijke
Bij aanmelding voor een bepaald onderzoek kun je al meteen zien of het zin heeft je aan te melden. Val je buiten de gestelde eisen dan gaat dat natuurlijk niet. Er kunnen aanvullende eisen zijn die gepubliceerd waren. Na aanmelding hoor je of je al of niet in de onderzoeksgroep zit.
Goed geïnformeerd
Je stapt niet zomaar in een proces waarbij je lijf wordt blootgesteld aan machines, behandelmethoden of medicatie, zonder daarover goed en gedegen geïnformeerd te zijn. Dat betekent dat je mondeling en schriftelijk informatie ontvangt, die je na toelichting ook goed begrijpt. Vervolgens moet je over deelname kunnen nadenken. Na de bedenktijd teken je voor deelname, samen met de arts en/of onderzoeker. Wie meedoet met een onderzoek kan zich overigens altijd terugtrekken en afzien van verdere deelname. Een reden hoef je daar niet voor op te geven.
De onderzoeker en het onderzoek
De onderzoekers hebben bepaalde doelen gesteld, onderzoeksvragen gesteld waarop antwoorden moeten komen. Het is dus heel belangrijk dat de proefpersonen zich houden aan de regels, het onderzoeksprotocol, en aan andere zaken die de arts of onderzoeker van je verlangt. Er wordt ook afgesproken hoe vaak je je bij het onderzoekscentrum moet melden voor controles, vervolgmedicaties en vervolgonderzoeken. Dat is niet alleen om informatie te krijgen over het medicijn dat getest moet worden, maar ook om je eigen gezondheid goed in de gaten te houden.
Vergoeding
Het meedoen aan medisch onderzoek is nooit helemaal zonder risico’s. Ook wordt er wel wat van je gevraagd, waardoor je je tijdelijk ook minder goed zou kunnen voelen. Het is daarom redelijk om een vergoeding te krijgen. Hoeveel aan vergoeding je krijgt is afhankelijk van het soort onderzoek en de mate van hinder die het onderzoek je bezorgt. Ben je een patiënt die gebaat zou kunnen zijn met het nieuwe medicijn dan staat de wet het niet toe dat je daar een vergoeding voor krijgt. Eventueel is wel een onkostenvergoeding mogelijk, zoals bijvoorbeeld reiskosten. De vergoedingen worden betaald door de instantie die het onderzoek uitvoert. Dat kan dus een universiteit zijn, maar ook een farmaceutisch bedrijf of een ander soort onderzoeksinstelling.
Proefpersoon worden
Als je bereid bent om voor de goede zaak wat ongemak te ervaren en je vindt het nemen van een risico geen bezwaar, dan kun je je aanmelden als proefpersoon op www.proefpersonen.nl. Voor sommige onderzoeken is er een vergoeding die het ongemak compenseert. Je kunt er daarnaast op rekenen dat er aan een onderzoek een lichamelijke screening vooraf gaat.