Appels ken je, peren ook. Tegenwoordig kom je ook kweeperen tegen. Dat lijkt iets nieuws, maar dat is het eigenlijk niet, de kweepeer heeft al een lange geschiedenis. Appels en peren kun je als ze rijp zijn gewoon uit de hand eten. Met kweeperen is dat toch een ander verhaal. Kun je kweeperen eigenlijk wel eten?

 

De kweepeer

De botanische naam van de kweepeer is Cydonia oblonga. Deze naam is afgeleid van Kydonia, een stad die in de klassieke tijd Minoïsch was, op het eiland Kreta. Deze stad, waar de kweepeerboom veel voorkwam, bestaat tegenwoordig nog steeds , maar heet nu Chania. In plaats van kweepeer wordt ook de naam kweeappel gebruikt.  Varianten van de kweepeer waarbij de vruchten een peervorm hebben worden kweepeer genoemd, varianten met appelvormige vruchten noemen we kweeappel. Zo simpel kan het dus zijn. De boom is een lid van de rozenfamilie (Rosaceae) en is familie van de appel, de peer en de lijsterbes. Dat de vrucht dus ofwel op een appel, ofwel op een peer lijkt is dus niet zo heel vreemd. Oorspronkelijk kwam de boom veel voor in het gebied rond de Kaspische zee en is ook in Zuid-Europa veel te vinden.

 

De kweepeer in Nederland

In Nederland kon je vroeger de kweepeerboom vaak bij boerderijen aantreffen. Tegenwoordig is dat wat minder, maar zie je de vrucht wel steeds vaker op markten liggen, of in groentespeciaalzaken. Wie na een smakelijke appel of peer wel eens geprobeerd heeft een even smakelijke hap te nemen van een kweepeer of kweeappel zal onaangenaam verrast zijn. De vrucht heeft hard en zuur vruchtvlees en is rauw dus eigenlijk niet te eten.

 

Oneetbaar of toch eetbaar?

Het heeft natuurlijk weinig zin om een oneetbare vrucht op markten of in groentespeciaalzaken aan te bieden. Er moet dus toch een manier zijn om kweeperen eetbaar te maken. En die is er. Je kunt kweeperen uitstekend verwerken in taart, vruchtensap, jam, marmelade of compote.  En dan blijken de oneetbare rauwe vruchten toch in eens eetbaar en smakelijk te zijn.

 

Een paar kweepeer-tips

Als je kweeperen of kweeappels wilt verwerken tot jam, compote, vruchtensap of iets dergelijks dan kun je op de volgende zaken letten:

• Koop bij voorkeur gele, nog stevig aanvoelende vruchten. Een lekkere geur is een pré.
• Als de vruchten nog te hard zijn kun je ze rustig een tijdje laten narijpen. Het geeft een lekkere geur in huis. Laat ze niet te lang liggen, zodat ze niet bederven. Regelmatig controleren is dus verstandig. Als je ze gaat verwerken en je ziet bruine plekken van binnen dan is dat geen probleem.
• Voor je gaat verwerken kun je het beste de viltige buitenkant wrijven, waardoor de vrucht gladder wordt. Het maakt je uiteindelijke product ook mooier.
• De schillen zitten vol met smaak. Ook al heb je geschilde kweeperen nodig, het is een idee om te kijken of je de schillen mee kunt koken en later verwijderen.  Je kunt ook de schillen en de klokhuizen gebruiken om een lekkere gelei van te maken.
• Na het koken laat je alles een nachtje afgedekt staan. Op de eerste plaats zorgt dit voor een mooiere en diepere kleur, maar bovendien wordt de smaak voller en lekkerder.

 

Marmelade

Misschien ken je het woord marmelade, waarmee we een bijzondere soort van jam aanduiden. Tegenwoordig hebben we het over een jam waarin ook de schillen met het vruchtvlees worden mee-verwerkt,  waardoor je een wat bitterzoete smaak krijgt. De oorsprong van het woord marmelade komt echter van de kweepeer. In het Portugees is de naam voor de kweepeer namelijk marmelo.