In veel oudere steden vind je nog delen van de oude vestingwerken, dus ook in de Noord-Brabantse hoofdstad ‘s-Hertogenbosch.

De stad ’s-Hertogenbosch  werd in 1185 door de hertogen van Brabant gesticht in het noorden van hun grondgebied, vlak bij de vesting Orthen en strategisch vlak bij de Maas.

Om zich te beschermen tegen bandieten, vijandelijke soldaten en ander gespuis was het gebruikelijk om een stad in die tijd te ommuren. Het ommuren van een stad mocht pas beginnen nadat een stad van de landheer stadsrechten had gekregen. De eerste ommuring van de stad ’s-Hertogenbosch werd in 1225 voltooid, en deze muur behoort hiermee tot de oudste gemetselde vestingwerken in Nederland.

De muur zelf, die destijds niet veel meer omvatte dan de tegenwoordige markt, is grotendeels afgebroken, maar op verschillende plaatsen is in de bestrating nog wel te zien waar de muur heeft gestaan, bijvoorbeeld op de Hinthamerpromenade, vlak bij de markt. De stad had aanvankelijke afmetingen die de huidige markt in de stad nauwelijks te boven gaan.

Diverse stadspoorten gaven toegang tot de stad. Eén van die stadpoorten is deels nog terug te vinden in een pand aan de al eerder genoemde Hinthamerpromenade.

De stad ’s-Hertogenbosch groeide, en in 1318 kreeg de stad toestemming om een tweede ommuring aan te brengen, waardoor bewoonde stadsdelen weer binnen de veiligheid van de muren zouden komen.

Na de verovering van de stad door Frederik Hendrik, in 1629, werden de bestaande muren verlaagd.

Omdat ’s-Hertogenbosch lange tijd een garnizoensstad was werd de stad niet toegestaan om te bouwen buiten de stadsmuren. Dit voorkwam dat de verdedigers, ingeval van een belegering, met het geschut op eigen bewoners en huizen zou schieten. Toen de stad tegen het einde van de 19e eeuw die garnizoensfunctie kwijtraakte kon de stad eindelijk buiten de stadsmuren uitbreiden. Dat maakte het bestaan van de stadsmuren overbodig, en dus is een deel ervan verdwenen.

Gelukkig is er ook nog heel wat bewaard, getuige de foto’s die je hieronder ziet. Het gaat hier om foto’s van de stadsmuur aan de zuidkant van de stad.

De Dieze, net binnen de stadsmuren (links).

Achteraan rechts de stadsmuren, links natuurgebied De Bossche Broek

Een deel van de stadsmuur

Hierboven zie je dezelfde doorgang, nu vanaf de andere kant. Aan deze kant van de muur loop je door een tuin naar de Parade, waar je de Sint Jan vindt. Ofwel, je parkeert hier vlak bij het centrum van de stad. Ideaal!