Sommige mensen krijgen jeuk als ze het woord jeuk horen. Een oude volkswijsheid leerde ons al: je moet krabben waar het jeukt. We hebben allemaal wel eens ergens jeuk en we herkennen de waarheid in de volkswijsheid. Krabben helpt. In ieder geval tijdelijk. Hoe komen we aan jeuk? En, net zo belangrijk: hoe komen we weer van die jeuk vanaf?
Wat is jeuk?
Leg maar eens iemand uit wat je voelt als je jeuk hebt. Dat valt niet mee. Jeuk wordt vaak uitgelegd met behulp van de oplossing. Je voelt wat je jeuk noemt en je verhelpt dat door te krabben, er op te duwen of met de jeukende plek ergens langs te schuren. Krabben en schuren lijkt erg op elkaar. Met krabben houd je je lijf stil en beweegt met vingers of nagels langs de jeukende plek. Met schuren beweeg je je lijf langs een stil object. Hetzelfde effect.
Waarom jeuk?
Het kan knap lastig zijn, die jeuk. Toch heeft jeuk vaak een goede reden. Door het krabben op een jeukende plek, verwijder je eventuele parasieten, beestjes, stukjes plantaardig materiaal of stoffen waar je allergisch op reageert. Door het krabben bevorder je de doorstroming van bloed op een bepaalde plaats. Hierdoor kunnen stoffen die bijvoorbeeld bij een insectenbeet in je lijf zijn gebracht beter worden aangevallen en afgevoerd. Jeuk heeft ook een signaalfunctie, je lijf waarschuwt je hiermee dat je in de buurt van stoffen bent waar je extra gevoelig voor bent. Blijf er maar liever uit de buurt.
Oorzaken jeuk
Het is al even genoemd, insectenbeten kunnen jeuk veroorzaken. Bijna iedereen kent wel het gevoel van jeukende muggenbulten. Een hele lichte aanraking kan ook jeuk veroorzaken. Het lichaam reageert op zo’n onbekende lichte aanraking met jeuk, zodat je snel kunt ingrijpen. De lichte aanraking kan per slot van rekening heel goed veroorzaakt zijn door een mug die een plekje uitzoekt. Weg ermee!
Huidziekten
Insecten, maar ook huidziekten kunnen jeuk veroorzaken. Denk bijvoorbeeld aan:
- Eczeem
- Psoriasis
- Droge huid
- Insectenbeten
Andere ziekten met jeuk
Er bestaan ook ziekten die jeuk veroorzaken maar geen huidziekten zijn.
Denk bijvoorbeeld aan:
- Allergieën
- Hodgkin
- Nierfalen
- Parasitaire infecties
- Bloedarmoede
- Bijwerkingen van geneesmiddelen (vaak bij antibiotica)
- Herpes
- Anorexie
- Kinderziektes (vlekjes-ziekten)
Is er wat aan te doen?
Als er een medische oorzaak is, bijvoorbeeld een allergie, huidziekte of een andere aandoening, dan kan de behandelend arts een middel voorschrijven om de jeuk te verminderen. Daarnaast is er een aantal algemene maatregelen mogelijk:
- Vet de huid regelmatig in
- Vermijd hitte, laat het saunabezoek even achterwege
- Geen alcohol op de huid
- Niet te vaak baden, douchen. Gebruik bij bad en douche een douche-olie om uitdrogen van de huid tegen te gaan. Een uitgedroogde huid jeukt!
- Vermijd stress
- Vermijd sterk gekruide maaltijden.
- Gebruik niet teveel hete dranken of alcoholische dranken
- Verkoeling van de huid is meestal prettig en verlichtend
- In geval van eczeem, vermijd stoffen waar je allergisch voor bent. Meestal huisstof, of huisdieren. Sommige mensen zijn ook allergisch of gevoelig voor wasmiddelen of wasverzachters. Probeer of het weglaten van bijvoorbeeld de wasverzachter je helpt.
- Als je last hebt van een huidziekte, de huid voorzichtig afdrogen na het wassen. Deppen is waarschijnlijk beter.
Huisarts
Als je erg veel last van jeuk hebt en een duidelijke oorzaak lijkt niet voorhanden, dan is het goed hierover de huisarts te raadplegen. Deze kan met je vaststellen of er een ander ziektebeeld is dat de jeuk veroorzaakt.
Apotheek en drogist
Er zijn middeltjes in de handel die bij jeuk gebruikt kunnen worden. Het is verstandig dit pas na een huisartsbezoek toe te passen. Informeer daarna bij je plaatselijke drogist of apotheek welk middeltje in jouw geval van toepassing kan zijn.